Những người đàn bà trẻ trước hết là những vật trao đổi hay đem bán. Hôn nhân là một thỏa ước giữa các gia đình hay trong nội bộ các gia đình. Lợi ích của nó đối với thị tộc là nhân tố quyết định – tình cảm ít khi được tính đến. Từ nhiều thế kỷ nay, phụ nữ Afganistan phải cam chịu sự bất công mà họ là nạn nhân. Tuy nhiên vẫn thấy có những lời chứng của những người phụ nữ dưới hình thức bài hát hay thơ. Đó là những bài hát không phải để mà nghe và tiếng vang của chúng chỉ hạn chế ở vùng núi và sa mạc.
Họ phản kháng bằng “lối tự vẫn hay bằng tiếng hát”, nhà thơ Afganistan Sayd Bahodine Majroud đã viết như vậy trong một quyển sách về thơ của những người phụ nữ pachtoun[10]. Với sự giúp đỡ của người chị dâu, ông đã tập họp những bài thơ này. Majroud đã bị những người chính thống ám sát năm 1988 ở Peshawar. Những bài thơ và câu xướng này đều thuộc truyền thống dân gian và được truyền lại bên các giếng nước, trên đường ra đồng, ở lò bánh mì. Chúng nói đến những tình yêu bị cấm đoán, trong đó người tình, chẳng có ngoại lệ nào, là một người khác với người chồng, và về nỗi căm ghét đối với người chồng thường luống tuổi hơn đó. Chúng cũng biểu lộ niềm kiêu hãnh được làm người phụ nữ và sự gan dạ của họ. Những bài thơ này có tên là landay, có nghĩa là “tuyệt cú”. Chỉ hạn chế trong vài câu, ngắn gọn và có nhịp điệu, như “một tiếng thét, một cơn thịnh nộ, một nhát đoản kiếm”, Majroud viết như vậy.
Hỡi bọn người tàn bạo, các ngươi có thấy một lão già lôi ta vào giường của y
Và còn hỏi vì sao ta khóc và bứt tung cả tóc!
Ôi Thượng Đế! Người lại gửi đến cho con toàn đêm đen
Và con lại run rẩy từ đầu đến chân,
bởi con phải bước lên chiếc giường con căm ghét.
Tuy nhiên, những người phụ nữ, trong các bài thơ này, cũng còn biết vùng dậy, họ sẵn sàng đánh đổi cuộc đời họ vì tình yêu, trong một xã hội mà niềm dục vọng bị cấm đoán và sự trừng phạt thì vô cùng tàn nhẫn.
Hãy đưa tay anh đây cho em, hỡi người tình của em và cùng nhau ta đi ra đồng
Để hai ta cùng yêu nhau hay cùng ngã xuống dưới những lưỡi dao.
Tôi nhảy xuống sông, nước chẳng cuốn tôi đi
“Cái thằng bé ghê tởm” lai gặp may rồi, lần nào tôi cũng được sông tấp lên bờ.
Sáng sớm mai người ta sẽ giết chết em vì anh
Vậy phần anh, anh chớ nói rằng em không yêu anh.
Phần lớn những tiếng kêu thét ấy đều nói đến nỗi tuyệt vọng và một cuộc sống không được sống. Một người đàn bà cầu xin Thượng Đế trong kiếp sau được làm đá chứ đừng làm đàn bà. Không bài thơ nào nói đến niềm hy vọng. Trái lại, tuyệt vọng tràn lan. Chúng nói đến việc những người đàn bà ấy có được sống bao nhiêu đâu, họ chẳng được hưởng bao nhiêu từ nhan sắc, sự trẻ trung của họ, họ có biết được bao nhiêu đâu niềm hạnh phúc của tình yêu.
