anh Chúa!" Từ phía bên kia hàng rào cự mã, tiếng súng bắn ra lẹt đẹt. Vua Charles nhằm một tên lính Nga to lớn như hộ pháp, cái đầu to cúi xuống, đang đứng giữa một lỗ hổng do đạn đại bác phá thủng ở hàng rào cự mã… Vua Charles cười gằn giật ngựa chồm lên: gã lính Nga nét mặt bỗng trở nên hung dữ phóng lưỡi lê vào ức ngựa như phóng một cái chĩa… Vua Charles nằm dài trên lưng ngựa, cảm thấy mình trôi tuột xuống; nhà vua gắng hết sức dướn người lên, đâm phập lưỡi kiếm vào ngực gã hộ pháp…Nhưng vừa nhảy xuống đất, nhà vua loạng choạng. Chung quanh toàn là những tiếng thét, tiếng sắt loảng xoảng, tiếng đâm chẻm túi bụi, tiếng gẫy răng rắc.Nhà vua bị xô đẩy, ngã xuống. Một chiếc ủng nặng nề dẫm lên lưng nhà vua gí nhà vua xuống tuyết… Nhưng ngay lập tức người ta nâng vua Charles dậy, xốc nhà vua đi. Đầu óc nhà vua rối bời, vua Charles tỉnh lại trên giá một khẩu đại bác, dưới một chiếc áo khoác của lính, hôi thối đến lợm mửa. Kèn nổi lệnh rut lui: Vua Charles hất tung chiếc áo, ngồi dậy.- Cho ta đôi ủng, ta mất ủng rồi… ủng và ngựa.Các trung đoàn xáo lộn của Golovin và Trubetxkoi, sợ bị cắt mất đường ra bến, chạy ra bờ sông và lao lên trên chiếc cầu ghép bằng thuyền, người đông đến nỗi chiếc cầu phao võng xuống: dòng nước vàng khè của sông Narova, nổi sóng to vì gió Tây, tung tóe qua lan can cầu. Ở đó, trong dòng nước ngầu bọt dưới màn tuyết, xác người, xác ngựa của đội kỵ binh Seremetiev trôi lềnh bềnh, bị chết đuối khi qua sông, cách đó năm dặm về phía thượng lưu: sóng dồn xác người lại thành đống dọc chiếc cầu đã võng xuống. Đám người gào thét từ bờ thúc tới. Chiếc cầu chòng chành võng thêm về bên phải, nước tràn qua các tấm ván lan can gẫy răng rắc, thừng gai bắt đầu đứt, các nhịp cầu ở đoạn giữa hoàn toàn bị ngập, vỡ tung. Những người ở trên cầu ngã xuống dòng nước gầm thét, nơi xác người xác ngựa đang quay lộn. Tiếng kêu la vang lên nhưng phía sau, mọi người vẫn cứ xô tới. Binh lính ngã xuống sông Narova hàng trăm người cho đến khi nửa chiếc cầu bị gãy đôi dạt vào bên bờ lầy bùn.Xa xa, gần dòng sông, sừng sững chiếc lều của quận công Von Kroi, phía sau các trung đoàn Preobrazenski và Xemionovski. Một cuộc chiến đấu ác liệt diễn ra đã hơn hai tiếng đồng hồ trên các chướng ngại vật cự mã phía Nam và phía Tây doanh trại. Không tài nào chỉ huy ra lệnh được trong cái địa ngục tuyết nầy… Trong lều hai tay ôm đầu, đại tá Blumbec béo phệ, chỉ huy trung đoàn Preobrazenski đang ngồi ở bàn. Thỉnh thoảng hắn lại thở hồng hộc. Trước mặt hắn, Halac âu sầu nhấp nháy cặp mi, nhìn cây nến, bình thản đợi lúc phải chìa đốc gươm, cúi đầu chào nộp gươm cho một sĩ quan Thuỵ Điển.Ông quận công bước vào lều, chiếc áo cầu bằng dạ nai khoác ngoài áo giáp, lấm tấm tuyết: lưỡi trai chiếc mũ sắt hất lên, ria thõng xuống như thạch nhũ, cặp môi run run:- Quỷ đi mà dẫn bọn Nga chó lợn nầy ra trận? - y thốt lên. - Thiếu tá Cuningam và thiếu tá Gaxt đã bị bóp cổ chết trong hầm của họ… Đại uý Vanbrec thì bị cắt cổ chết lăn ra kia, chỉ cách lều nầy độ mười lăm bước… Sa hoàng giao cho ta cái đạo quân nầy là khôn ngoan lắm! Thật là một đám súc sinh!Halac vội vã đứng dậy và vạch bức thảm che lối vào.
