tiếng người nói. Các đống lửa trú quân cháy đỏ rực. Không biết từ đâu xuất hiện ra những gã nông dân thạo nghề phù thuỷ: chúng nháy mắt một cách quái lạ lắc những hạt đậu trong mũ của chúng; chúng ngồi xổm, trải ra đất một chiếc khăn tay và đoán vận mệnh cho những kẻ ưa chuộng. Gã nông dân xếp ba đống hột đậu nhỏ, múa ngón ta lên trên rồi thì thầm nói:- Điều ông mong muốn, ông sẽ đạt được, không nên nghi ngờ gì về việc ông định làm, ông cần phải dè chừng những kẻ không đi giầy vỏ gai, không mặc áo lông cừu và mặt trắng. Đừng có đi qua một cái sân thứ ba, đừng có đái nếu trông thấy ba ngôi sao. Ông sẽ được cái ông muốn, có thể sớm thôi và có thể là không được Amen. Đừng nói cảm ơn, hãy cho tôi đồng tiền nhỏ ông giấu trong mồm kia.Bọn nông dân phù thuỷ nầy bò trong bóng tối giữa các cỗ xe ngựa, tung ra những tin đồn mờ ám. Chúng thì thào:- Xương sống công chúa đã sụn rồi, vương hầu Vaxili Golixyn sẽ chết trước khi tuyết đầu mùa rơi… Ông bỏ họ là phải lắm… Vua Piotr hãy còn non trẻ đấy nhưng hoàng thái hậu và giáo trưởng nghĩ hộ nhà vua, họ là đỉnh chóp của tất cả. Họ sẽ giữ chặt lấy cái nhân… Và cái nhân sẽ là như thế nầy: người ta sẽ cấm các quan đại thần đi xe ngựa, người ta sẽ chỉ để lại cho mỗi quan đại thần một mảnh đất thôi, vừa đủ để mà sống. Thương nhân và thợ thủ công ở các xloboda, những kẻ cừ nhất trong số được lựa chọn, sẽ vào cung và được ăn nói đường hoàng. Họ sẽ nói: làm cái nầy, không nên làm cái kia. Người ta sẽ tống cổ tất cả bọn ngoại quốc ra khỏi nước Nga và sẽ để nhà cửa của chúng cho mọi người cướp. Người ta sẽ phóng thích nông dân và nông nô rồi họ muốn sống ở đâu cũng được, chẳng phải làm việc đến mất mạng và cũng chẳng phải nộp tô nữa.Bọn mê hoặc và bọn phù thuỷ đó nói như vậy và những người nghe chúng nói cũng nghĩ như vậy. Tiếng chuông ngày hội gióng giả không lúc nào ngớt trên tu viện. Các nhà thờ, các giáo đường đều mở cửa, đèn nến sáng trưng; những bài hát trang nghiêm của tu viện vang lên suốt ngày đêm.Sáng tinh mơ, vua Piotr cùng với hoàng thái hậu ở bên phải và giáo trưởng ở bên trái, từ trên thềm đi xuống, đến nhà thờ đứng nghe lễ chầu. Rồi hoàng thái hậu ra mắt dân chúng và thân mời những kẻ mới đến một cốc vodka. Giáo trưởng, người khô đét đi vì làm lễ và nhịn ăn, nhưng đã vững tâm hơn, nói:- Các người rời bỏ quân cướp và biết sợ Sa hoàng là làm theo ý Chúa. - Nói đoạn, giáo trưởng nhìn vua Piotr chằm chặp, hai mắt sáng quắc.Sa hoàng, mặc theo kiểu Nga, hai bàn tay sạch sẽ nắm một chiếc khăn tay nhỏ bằng lụa, kính cẩn đứng đó, đầu cúi xuống, mặt gầy rạc đi. Đã hơn hai tuần nay, nhà vua không hút tẩu, không uống một giọt rượu. Thái hậu, giáo trưởng, hoặc Boris Golixyn bảo gì nhà vua đều làm theo; nhà vua không hề ra khỏi tu viện. Sau buổi lễ chầu, nhà vua vào ngồi trong phòng kín của tu viện trưởng, dưới tranh thánh và chìa bàn tay cho các đại thần hôn. Nhà vua không còn nói năng hấp tấp và không còn trố mắt nữa. Vua Piotr khè trả lời mọi người một cách dĩnh đạc, không nói theo lý lẽ của mình mà nói theo những lời khuyên bảo của các bậc huynh trưởng.Natalia Kirilovna luôn miệng nói với những người
