ờ… Ông không nên tiếc sức hãy cố gắng chứng minh rằng sự can thiệp tức thì của quân đội Nga là cần thiếtNửa đêm, Atalia đánh thức người hầu phòng gái của mình, thắp nến, đốt lửa trong lò sưởi, khiêng ra một chiếc bàn tròn chất đầy hoa quả, paté, thịt thú và rượu. Atalia và Xanka từ trên chiếc giường rộng bước xuống, mặt áo lót và mũ ngủ viền đăng ten, ngồi vào bàn ăn. Xanka buồn ngủ vô kể - vì cớ gì thì cũng dễ hiểu - suốt ngày không được lấy một phút nghỉ ngơi, người ta nói năng không đơn giản, không một lời nào mà lại không ngụ ý ngầm, luôn luôn phải cảnh giác, nhưng sau khi dụi đôi mắt sưng húp, nàng mạnh dạn uống rượu trong chiếc cốc lấp lánh ngũ sắc như bong bóng xà phòng và nhếch miệng mỉm cười. Nàng ra nước ngoài không phải để ngủ mà để học những cung cách "lọc lõi". Những cung cách đó - như Atalia đã giảng giải cho nàng - thì ngay ở triều đình các vua chúa chẳng phải ai cũng hiểu cả đâu; thậm chí ở Vecxay, vẫn còn thấy nhiều thái độ thô lỗ và những hành vi bỉ ổi.- Em hãy tưởng tượng mà xem, cô em yêu quý của chị, vào những buổi chiều ẩm ướt, mà cũng không mở được các cửa sổ vì mùi hôi thối từ các bụi cây xung quanh lâu đài và ngay ở các bao lơn xông lên nồng nặc… Bọn triều thần ăn ở chật chội, bạ đâu ngủ đấy, tròng sự nhớp nhúa, họ tưới nước hoa vào người để át cái mùi hôi hám từ quần áo bẩn thỉu của họ xông ra. A, chị em ta phải sang Ý mới được… Một giấc mơ kỳ diệu… Nơi đấy là tổ quốc của tất cả cái gì lịch sự thanh tao… Ở đó sẽ được nếm đủ mùi; thơ ca, âm nhạc, tình yêu say đắm, những thú vui tế nhị của tinh thần.Atalia cầm con dao bạc nhỏ gọt táo. Chân nọ vắt lên chân kia, mắt lim dim, nàng vừa đung đưa chiếc giầy vải nhỏ vừa nhấm nháp rượu:- Những con người lọc lõi mới là những ông vua thực sự của cuộc đời… Em nghe người ta nói đây nầy: "Người nông dân tốt thì theo sau cái cày của mình, người thợ thủ công chắm chỉ ngồi dệt ở khung cửi của mình, người lái buôn dũng cảm dong buồm ra khơi dù có nguy nan đến tính mệnh". Họ làm như vậy để làm gì? Thần thánh chẳng chết cả rồi sao? Không giữa những áng mây hồng, chị thấy những vị thần khác trên Olimp.Xanka ngồi nghe không khác một con thỏ bị thôi miên. Những nếp nhăn nhỏ in trên trán Atalia. Nàng đưa cốc không cho Xanka, bảo: "Rót cho chị", rồi tiếp tục:- Em ạ, thực chị cũng chẳng hiểu tại sao em lại e ngại không dám nhận mối tình của vua Auguste, hoàng thượng đau khổ đấy… Đức hạnh chỉ là biểu hiện của sự thiếu thông minh. Người phụ nữ lấy đức hạnh để che đậy sự xấu xa về tinh thần của mình, chắc khác gì nữ hoàng Tây Ban Nha giấu đôi vú nhẽo dưới tấm áo cổ cao kín ngực. Nhưng em thì em thông minh, tài trí… Em yêu chồng em. Chẳng ai cấm đoán em thổ lộ mối tình tha thiết của em với chồng, nhưng em nên làm chỗ kín đáo. Đừng tỏ ra lố lăng, cô bạn của tôi ạ. Gã trưởng giả dạo chơi với vợ ngàỷ chủ nhật, ôm ngang lưng vợ dưới thắt lưng, để chẳng ai dám chiếm đoạt vật quý đó của hắn… Nhưng chúng ta là những phụ nữ lịch sự tinh tế, và điều đó ràng buộc ta.Sau diềm đãng-ten của chiếc mũ ngủ, người ta không trông thấy khuôn mặt cúi xuống của Xanka. Nàng phải làm gì bây giờ? Nàng có thể khiêu vũ liền hai mươi bốn giờ đồng hồ, không hề ngồi nghỉ, nàng có thể đóng tất cả các vai nữ thần Hy Lạp, đọc một cuốn sách trong đêm, học thuộc lòng những câu thơ. Nhưng có những điều nàng không thể vượt qua được: nàng sẽ bị đau khổ giầy vò, nàng sẽ chết vì hổ thẹn nếu Atalia dỗ dành được nàng siêu lòng chiều ý nhà vua theo kiểu các bà… "Tất cả những cái đó tất nhiên rồi sẽ đến, nhưng không phải bây giờ" - Làm thế nào để giải thích được điều đó? Chẳng lẽ nàng lại đi thú thật rằng mình không sinh ra ở miền núi Parnax(4), mà xưa kia đi chăn bò, rằng nàng sẵn sàng hy sinh đức hạnh của mình nhưng trong lòng nàng còn có cái gì đó mà nàng chưa dứt được, tựa như đôi mắt ghê rợn của bà mẹ vẫn đang chăm chú gìn giữ một cái gì đó quý báu vô cùng, trụ cột của tất cảAtalia không nài thêm chỉ véo má Xanka rồi nói sang chuyện khác.- Ước mơ của chị là được gặp Sa hoàng Piotr. Chà, lúc đó chị sẽ kính cẩn hôn cái bàn tay biết cầm búa và cầm gươm. Sa hoàng Piotr làm chị nhớ đến Hecquyn và mười hai kỳ công của ông ta, - đánh chết mãng xà vương, dọn sạch chuồng ngựa Ogiax, ghé vai đỡ bổng quả địa cầu… Trong có vài năm, Sa hoàng Piotr đã xây dựng được một hạm đội hùng mạnh và một đội quân bách chiến bách thắng, đó chẳng phải là câu chuyện thần thoại đó sao, hở em? Chị muốn biết tên tất cả các tướng soái. Đức hoàng thượng của em quả là đối thủ xứng đáng của Charles châu u chờ đợi cái giờ phút cuối cùng con phượng hoàng Moskva sẽ cắm vuốt vào bờm con sư tử Thuỵ Điển. Em phải làm thoả mãn cho được tính tò mò của chị đấy?Lần nào Atalia cũng xoay sang chuyện Moskva. Xanka biết sao trả lời vậy. Nàng không hiểu tại sao giọng nói của cô bạn làm ra mơn trớn, lại trở nên khó nghe như vậy? Sau đấy, nằm trong giường, kéo chăn lên tới mũi, nàng cứ trằn trọc mãi không ngủ được, tâm trí bối rối vì những câu chuyện đêm hôm. Chà, cái lối sống "lịch sự tinh tế" nầy quả thực không phải là dễ! Chú thích: (1) Thần ái tình.(2) Dân tộc thiểu số ở Bắc cực.(3) Cung điện vua Pháp(4) Theo thần thoại Hy Lạp nơi ở của các nữ thần thơ ca.
